Helal Gıda

Helal gıda, İslami kurallara uygun olarak hazırlanmış gıdayı ifade eder. Bir gıdanın helalliği, içeriğindeki maddelerin helal olmasına bağlıdır. Gıda için kullanılan hammaddeler kadar, gıdaya eklenen katkı maddeleri ve gıdanın işlenme yöntemi de helal olmalıdır. Bir gıdanın hammaddesi veya buna eklenen katkı maddelerinin kaynağı (menşei) helal değilse bu gıda helal olamaz. Başta yumuşak şekerlemeler olmak üzere birçok gıdada kullanılan jelatinin durumu örnek olarak zikredilebilir. Eti yenen hayvanlardan usulünce kesilmiş olanlarından elde edilmiş jelatin helaldir. Domuz kaynaklı olduğu bilinen jelatin içeren gıdalar haramdır. Hangi hayvandan üretildiği bilinmeyen veya kesim usulü bilinmeyen hayvanlardan üretilmiş jelatin içeren gıdaların tüketilmesi ise caiz değildir.

Gerek İslam ülkelerinde gerekse de gayrimüslim ülkelerde helal gıda konusundaki kaygıların bir yansıması olarak ‘helal gıda belgesi’ veren çeşitli kuruluşlar ortaya çıkmıştır. Çok sayıdaki bu kuruluşların yetkinlik ve yeterlilik durumları da ayrı bir sorun teşkil edebilmektedir. Bu amaçla ülkemizde Ticaret Bakanlığına bağlı ‘Helal Akreditasyon Kurumu’ (HAK) kurulmuştur. Bu kurum, helal belgesi veren kuruluşların ulusal ve uluslararası kabul görmüş standartlara göre değerlendirilmesi, yeterliliklerinin onaylanması, düzenli aralıklarla denetlenmesi ve izlenmesi işlemlerini yürütmektedir. Bir helal belgesinin güvenilirliğini teyit açısından bu belgenin HAK tarafından onaylanmış bir kuruluşça verildiğinin kontrol edilmesi uygun olacaktır.

Helal gıda konusunda gündeme gelen diğer bir konu ise GDO’lu ürünlerdir. Genetik mühendisliğinin gelişmesiyle birlikte günümüzde bitkiler ve hayvanlar üzerinde çeşitli genetik değişiklikler yapılmakta, bitki ve hayvanlara normalde kendilerinde bulunmayan bazı özellikler kazandırılmaktadır. Bunlara ‘genetiği değiştirilmiş organizmalar’ (GDO) denilmektedir. GDO’lu ürünlerin sağladıkları çeşitli faydaların yanı sıra taşıdıkları bazı riskler de gündeme gelmektedir. İlke olarak genetik yapısına domuz geni ilave edilmiş GDO’lu ürünlerin üretim ve tüketimi haramdır. Bunun dışındaki GDO’lu ürünlerin üretim ve tüketimi gıda güvenliği açısından değerlendirilmelidir. Zararları henüz ispatlanmadığından GDO’lu ürünleri tüketmenin haram olduğu söylenemez. Bununla birlikte insana, diğer canlılara veya ekolojik dengeye zarar verme ihtimalleri açısından tüketicilerin bu ürünlere ihtiyatla yaklaşmaları ve genetiğine müdahale edilmemiş doğal ürünleri tercih etmeleri tavsiye edilir.