Добры характар – незаменная аснова не толькі ў адносінах з людзьмі, але і ў адносінах з Госпадам, іншымі жывымі істотамі і навакольным светам. Іслам як рэлігія адзінабожжа вылучаецца ўвагай, якая надаецца маральным прынцыпам. Асноўнай мэтай ісламу з’яўляецца стварэнне здаровага грамадства і стабільнага свету, які складаецца з вернікаў, адпавядаючых высокім этычным прынцыпам веравызнання.

Найслаўнейшы Прарок ﷺ яшчэ да таго, як на яго была ўскладзена прарочая місія, быў вядомы сярод жыхароў Меккі сваім добрым норавам, з-за чаго яго называлі “надзейным Мухаммадам” (Мухаммад аль-Амі́н). Ён сказаў: “Я быў пасланы для давядзення добрых нораваў да дасканаласці”.²  Той факт, што з першых дзён свайго прароцтва ён перадаваў людзям прынцыпы веры нароўні з прынцыпамі маральнасці, паказвае, наколькі моцная сувязь паміж верай і маральнымі нормамі ў ісламскай рэлігіі.

Іслам патрабуе, каб высокая мараль адлюстроўвалася ў кожным моманце і ва ўсіх абласцях жыцця. Бо шлях да Аллага і атрымання Яго дабраславення ляжыць праз добрыя адносіны з людзьмі без адыходу ад маральных нормаў. І шаноўны Прарок ﷺ у шматлікіх хадзісах казаў аб тым, што Аллаг злітуецца з таго, хто спагадны да людзей; Аллаг даруе таму і абароніць таго, хто сам прабачае людзей, не раскрываючы іх таямніц³; Аллаг дасць багацце таму, хто частуе людзей; Аллаг не пакіне ў адзіноце і без дапамогі таго, хто дапамагае людзям у цяжкім становішчы. А той, хто мучыць людзей, уціскае іх правы, раскрывае іх дробныя памылкі, выяўляе скупасць у адносінах да госця, спадарожніка і сваяка, будзе пакараны Аллагам гэткім жа чынам. Паводле ісламу, добрыя норавы тычацца не толькі індывідуальных адносін, але і адносін паміж рабом і Аллагам.

Мусульманіну як асобе павінны быць уласцівы такія вартасці, як справядлівасць, спагада, любоў і пашана да Стваральніка за сваё стварэнне, пакора, шчодрасць, надзейнасць, прыстойная гаворка, працавітасць, гасціннасць, салідарнасць і ўзаемадапамога. Паводле ісламу, вера, маральнасць і жыццё, поўнае шчырага пакланення, робяць чалавека шчаслівым і ў гэтым свеце, і ў вечным жыцці.

Справядлівасць – гэта прадастаўленне заслужанай узнагароды таму, хто робіць дабро, і вынясенне заслужанага пакарання таму, хто робіць злачынства. Справядлівасць палягае і ў тым, каб прызначаць на пасаду годнага кандыдата; каб своечасова і годна аплачваць працу таго, хто рупліва працуе; забяспечыць падтрымку бесстароннасці, роўнасці і раўнавагі паміж людзьмі. Дзякуючы справядлівасці захоўваецца як гонар, годнасць і правы чалавека, так і дабрабыт і лад у грамадстве.

Адно з імён Усявышняга Аллага, Аль-‘Адль, азначае “Валадар вечнай і неадменнай справядлівасці”. Ён – Той, Хто ўраўнаважыў сусвет, адплачвае без астатку як за найменшы добры ўчынак, так і за мізэрна малое зло, і заўжды судзіць паміж Сваімі рабамі па справядлівасці. Хоць можа здацца, што некаторыя даброты не размеркаваны паміж людзьмі ў гэтым свеце раўнамерна або некаторыя цяжкасці не дзеляцца пароўну, на самай справе неабходна разглядаць жыццё ў гэтым і вечным свеце разам як працэс, які доўжыцца вечнасць. Бо Аллаг выпрабоўвае кожнага чалавека паасобку, і ў вечным жыцці Ён адплаціць яму па заслугах і забяспечыць справядлівасць у абсалютным сэнсе.

Аллаг загадвае Сваім рабам у кіраванні, асуджэнні і ўсіх ва астатніх чалавечых адносінах дзейнічаць адпаведна з нормамі справядлівасці. Ён строга забараняе ўціск, які з’яўляецца супрацьлегласцю справядлівасці. Паводле ісламу, усе людзі роўныя перад законам, незалежна ад іх расы, паходжання, сацыяльнага класа, колеру скуры, мовы і г. д. Адзіны спосаб дасягнуць перавагі перад Аллагам – дзейнічаць з глыбокім пачуццём адказнасці перад Ім, гэта значыць, быць богабаязным.

Іслам лічыць жыццё, маёмасць, гонар, веру і розум кожнага чалавека недатыкальнымі. Усемагутны Аллаг заклікае мусульман быць справядлівымі нават да іх ворагаў: “О вернікі! Будзьце трывалымі ў веры ў Аллага, сведчыце бесстаронна і няхай вашая непрыхільнасць да іншых не падштурхне вас да несправядлівасці. Трымайцеся справядлівасці, бо яна бліжэй да богабаязнасці. Бойцеся Аллага, сапраўды, Яму добра вядома ўсё тое, што вы робіце”².

Справядлівасць – самая фундаментальная маральная каштоўнасць, якая падтрымлівае грамадства і дае ўпэўненасць людзям. Пры парушэнні справядлівасці грамадства ахопіць жорсткасць, беззаконне, няпэўнасць, хаос і смута. Такім чынам, для таго, каб быць мусульманінам, неабходна аддаваць належнае кожнаму, хто мае права, і паважаць правы тых, хто жыве побач з ім, хто знаходзіцца пад яго кіраўніцтвам або ў зоне яго адказнасці. Іслам прадпісвае, каб бацькі абыходзіліся справядліва са сваімі дзецьмі, кіраўнік не адыходзіў ад справядлівасці ні на крок у адносінах да падначаленых, суддзя выносіў вырак па справядлівасці, у грамадстве была ўстаноўлена справядлівасць паміж мужчынамі і жанчынамі, а наймальнік ствараў справядлівыя ўмовы працы.