Hz. Muhammed’in Hayatı

Hz. İbrahim’in (a.s.) soyundan gelen Hz. Muhammed (s.a.s.), 20 Nisan 571’de Mekke’de dünyaya geldi. Babası Abdullah henüz o doğmadan Medine’de vefat etmişti. “Övülen, övgüye layık olan” anlamındaki “Muhammed” ismini ona dedesi Abdülmuttalib verdi. Bir müddet annesi Âmine ile kaldıktan sonra dönemin âdetlerine göre sütanneye verildi ve dört yaşına kadar sütannesi Halime ile birlikte yaşadı. Altı yaşında annesinin vefat etmesi üzerine dedesinin, sekiz yaşında da onun vefatıyla amcası Ebû Talib’in yanında yaşadı. Hem dedesi hem de amcasıyla yengesi, yetim büyüyen Hz. Muhammed’in sevgi dolu bir yuvada yetişmesi için ellerinden geleni yaptılar.

Çocukluğundan itibaren bolluk ve berekete vesile olması gibi özellikleriyle etrafındakilerin dikkatini çeken Hz. Muhammed (s.a.s.), büyüdükçe üstün ahlaki vasıflarıyla ön plana çıkar oldu. İnsanlarla iyi geçinir, akrabalarını gözetir, muhtaç durumda olanlara yardım elini uzatmaktan çekinmezdi. İyi niyetli, merhametli ve iffetliydi. En belirgin özelliğiyse doğru, dürüst ve güvenilir olmasıydı. Genciyle yaşlısıyla, zenginiyle fakiriyle, hürüyle kölesiyle bütün toplum onu bu şekilde tanıyor ve “Muhammedü’l-Emîn” yani “Güvenilir Muhammed” diye anıyordu. Zulüm ve haksızlığın yaygın olduğu, hak ve hukuk kavramlarının hiçe sayıldığı, soylu ve zengin olanın her türlü tutum ve davranışı yapma yetkisine sahip olduğu ve sorgulanamadığı bir toplumda güzel ahlakın timsali olarak yaşaması onun farkını ortaya koyuyordu. Bu dönemde gün geçtikçe artan güvensizliğin ve hak ihlallerinin önüne geçmek amacıyla insaf sahibi kişiler tarafından kurulan “Hilfu’l-Fudûl/Erdemliler İttifakı”na o da katılmıştı. Bu birlik, kim olursa olsun toplumun hiçbir ferdinin haksızlığa uğramaması ve zulme uğrayana muhakkak yardım edilmesini öngörüyordu.

Gençliğinde ticaretle uğraşan Hz. Muhammed (s.a.s.), bu alanda da güvenilir, saygın ve başarılı bir şahsiyetti. Onun bu özellikleri birlikte ticaret yaptıkları Hz. Hatice’nin dikkatini çekmişti. Oldukça varlıklı ve nüfuz sahibi olan bu hanımefendinin teklifiyle Hz. Muhammed (s.a.s.), yirmi beş yaşındayken ilk yuvasını kurmuş oldu. Hz. Muhammed’in, hayatı boyunca kendisine en güzel yoldaş olan Hz. Hatice’den ikisi erkek dördü kız olmak üzere altı çocuğu oldu.

Tertemiz bir yaşantısı olan, haksızlığa tahammül edemeyen, güzel ahlak sahibi biri olarak sosyal hayattaki adaletsizlikler, bozuk ahlaki tutum ve davranışlar Hz. Muhammed’i (s.a.s.) derinden etkiliyordu. Otuz beş yaşlarındayken kendisini huzursuz eden bu yaşantıdan uzaklaşıp Nur Dağı’ndaki Hira Mağarası’na çekilmeye başladı. Kendi toplumunda yaygın olan putperestliği de Arap Yarımadası’nda yaygın olan Hristiyanlık, Yahudilik ve Mecusilik gibi dinleri de benimsememişti. Hz. İbrahim’in dini üzere kalmaya çalışan hanifler gibi o da tek bir ilahın varlığına inanıyordu. Hira’da tefekkür etmek ve ibadetle meşgul olmak onu rahatlatıyordu. 610 yılının Ramazan ayında, yine böyle bir tefekkür vaktinde kendisine ilk vahiy geldi. Böylece Yüce Allah tarafından seçilmiş bir elçi olarak görevlendirilen Hz. Muhammed (s.a.s.) hayatının geriye kalan 23 senesini peygamber olarak geçirdi. 

Peygamberlik sürecinde Mekke’de kendisine inananlarla birlikte, sözlü hakaretlerden fiilî saldırılara kadar pek çok zorluğa katlanan Allah Resûlü, 622 yılında Medine’ye hicret etmek zorunda kaldı. İnançlarını rahatça yaşama imkânı buldukları bu şehirde Müslümanlara rehberlik etmeye devam ederek örnek bir İslam toplumu oluşturdu. Hayatını, insanların hak ve hakikatin ışığında güzel bir yol yürümelerini sağlayacak son ilahi din olan İslam’ı anlatmaya ve öğretmeye adayan Hz. Peygamber 632 yılında Medine’de vefat etti.

63 yıllık hayatını ana hatlarıyla sunduğumuz Hz. Peygamber (s.a.s.), bu süreçte çok çeşitli roller üstlendi ve insanlara yaşamın her alanında örnek oldu. Hem sözleri ve tavsiyelerine hem de yaşantısından somut kesitlerle hayatının farklı yönlerine yakından bakmak onu daha iyi tanımamızı sağlayacak ve kendisini örnek almamızı kolaylaştıracaktır. Ancak toplumsal hayattaki farklı yönlerine geçmeden önce fiziksel özellikleri, kişiliği ve yaşam tarzıyla Hz. Muhammed’in (s.a.s.) nasıl bir insan olduğunu görmek yerinde olacaktır.