Her Şeyi Allah’ın Yaratması İnsanın Sorumlu Olmasına Engel Değildir

Ehl-i Sünnet inancına göre âlemde meydana gelen varlık, hareket ve olayların tümünü yaratan Allah’tır. O’ndan başka hiçbir yaratıcı yoktur. İnsanın fiillerini gerçekleştirebilmesi için ihtiyaç duyduğu güç ve kudreti de insanın fiillerini de yaratan Allah’tır. Çünkü yaratma bütünüyle Allah’a aittir. (Aʽrâf, 7/54) Bu durum insanın eylemlerinden sorumlu tutulmasına engel teşkil etmez. Burada önemli olan insan fiillerinin gerçekleşme biçimi ve insanın buradaki belirleyici rolüdür. Çünkü insanın fiillerini yaratan Allah olsa da o fiile yönelen, onu yapmaya niyet ve kasteden insan olduğu için sorumluluk ona aittir. Yani Allah insanın yapmayı irade ettiği fiilleri yaratmaktadır. Bu noktada Allah’ın yaratması insanın dilemesine bağlıdır. Meydana gelen fiillerin iyi ve kötü şeklinde nitelik kazanmasında ise fiili işleyen insanın niyeti ve kastı doğrudan belirleyici olmaktadır.